Featured Session: Popping the Web3 Bubble

Door: Gerson Veenstra

Molly White is een roepende in de woestijn. Met haar website Web3 Is Going Just Great volgt ze alle ontwikkelingen rond Web3, cryptocurrency en de blockchain op de voet. Kritisch. Verfrissend in al het marketinggeweld over de positieve kanten ervan. 

Omdat het onderwerpen zijn die misschien niet voor iedereen meteen duidelijk zijn, begin ik met een korte uitleg vooraf. En die heb ik laten maken door ChatGPT. Ik heb gevraagd: "Wat is Web3? Leg het uit in het Nederlands en geef 5 bulletpoints met de positieve kanten en de kritiek die er op is." Ik heb het antwoord gecontroleerd en het is vrij goed. Weet je dit al, dan kun je het natuurlijk overslaan. 

ChatGPT over Web3 en de positieve en negatieve kanten

Web3 is een term die wordt gebruikt om de volgende fase van het internet te beschrijven, waarin gedecentraliseerde technologieën zoals blockchain, slimme contracten en gedistribueerde opslag worden gebruikt om meer controle, privacy en autonomie te bieden aan individuele gebruikers.

Hier zijn 5 positieve aspecten van Web3:

1. Decentralisatie: Web3 is ontworpen om te werken zonder centrale autoriteit, waardoor het moeilijker wordt om censuur of controle uit te oefenen over de inhoud die op het internet wordt gepubliceerd.
2. Gebruikerscontrole: Door het gebruik van slimme contracten kunnen gebruikers meer controle krijgen over hun persoonlijke gegevens en digitale activa, waardoor ze eigenaarschap en autonomie kunnen behouden.
3. Transparantie: Door gebruik te maken van blockchain-technologie worden transacties en processen openbaar en transparant gemaakt, waardoor meer vertrouwen kan worden opgebouwd tussen partijen.
4. Mogelijkheden voor innovatie: Web3 biedt nieuwe mogelijkheden voor innovatie door middel van nieuwe gedecentraliseerde toepassingen (dApps) die kunnen worden gebouwd op blockchain-technologie.
5. Potentieel voor meer economische inclusie: Web3 biedt de mogelijkheid om nieuwe economische modellen te creëren die meer inclusief zijn, waardoor meer mensen toegang kunnen krijgen tot financiële diensten en mogelijkheden.

Hier zijn 5 kritiekpunten op Web3:

1. Gebruiksgemak: Gedecentraliseerde technologieën zijn over het algemeen nog niet zo gebruiksvriendelijk als centrale oplossingen, wat een belemmering kan zijn voor de adoptie.
2. Schaalbaarheid: Sommige gedecentraliseerde oplossingen hebben nog steeds problemen met schaalbaarheid, wat de toepasbaarheid beperkt.
3. Energie-intensiteit: Sommige blockchain-technologieën hebben nog steeds aanzienlijke energievereisten, wat leidt tot zorgen over de duurzaamheid.
4. Uitdagingen qua regulering: De juridische en regelgevende omgeving voor Web3 is nog niet duidelijk, wat leidt tot onzekerheid voor zowel ontwikkelaars als gebruikers.
5. Veiligheidsrisico's: Aangezien gedecentraliseerde technologieën nog relatief nieuw zijn, kunnen er nog onbekende veiligheidsrisico's zijn die moeten worden aangepakt.

13 jaar en Wikipedia-redacteur

Molly vertelt dat ze een achtergrond heeft in software-ontwikkeling. Ze was 5 jaar lang een webserverspecialist. Daarom kreeg ze ook interesse in crypto en blockchain. Ze wilde de ontwikkelingen bijhouden, omdat het om de toekomst van haar werk ging. 

Daarnaast is ze altijd al algemeen geïnteresseerd geweest in het web. Zo is ze al sinds haar 13de Wikipedia-redacteur. "Een rare hobby voor die leeftijd", geeft ze grappend toe. "Toen ik hoorde dat de toekomst blockchain ging worden, begon ik er onderzoek naar te doen."

Marketingterm

Hoe zij Web3 beschrijft? "Als marketingterm." Niet meer en niet minder. Ze legt uit dat cryptocurrency op een gegeven moment een te negatief imago kreeg en Web3 nog wel lekker optimistisch klonk. Mensen gebruiken het om alles te beschrijven wat je online doet, maar dan met blockchain. "Het is ook lekker makkelijk te begrijpen voor mensen: 'O, Web3! Dat is de volgende fase'." 

Ze zag wat er over geschreven werd. Het werd gehyped vindt ze. "Iedereen moet crypto kopen. Je moet je baan opzeggen." Maar ze zag de andere kant. Dat projecten werden gehackt en mensen veel geld kwijtraakten. Dat haalde de media alleen niet. Mensen zagen alleen de positieve kanten. Als een Wikipedia-editor was ze gewend om te schrijven over zaken waar weinig over geschreven wordt. Maar een onderwerp als dit werkt daar niet. Bovendien zijn er nogal veel meningen over, wat op Wikipedia niet echt gewaardeerd wordt. Daarom begon ze een eigen site.

Noemt zich geen journalist

De website 'Web3 is Going Just Great' begon klein. Vooral voor de lol en voor zichzelf. Ze beschrijft het zelf als een soort timeline-website. Maar de website kreeg veel aandacht en werd veel populairder dan ze dacht. Toch noemt ze zichzelf geen journalist, maar nog steeds een Wikipedia-redacteur. Dan interview je niet, maar aggregeer je vooral. "Ik doe ook research, maar meestal doe ik niet het echte grote onderzoek. Dat lukt ook niet met tot 4 artikelen per dag." 

Vaak komt nieuws over dit soort onderwerpen niet via traditionele media naar buiten, maar vooral via burgerjournalistiek. Haar verklaring is dat het lastige materie is om over te schrijven. Het zou volgens haar wel goed zijn als traditionele media het ook zou doen. En wat nog beter zou zijn: samenwerken. Burgerjournalistiek heeft de kennis, maar mist soms de goede journalistieke vaardigheden. De traditionele journalistiek heeft juist vaak te weinig kennis, maar is wel goed in de journalistieke principes. 

Alarmsignalen genegeerd

Als voorbeeld noemt ze de FTX-crisis. Traditionele media trappen in het plaatje dat bekende techmensen van zichzelf maken. Zoals Sam Bankman-Fried dat ook deed. Het beeld van de nerdy genius die de wereld op z'n kop gaat zetten. En dan wordt wel eens vergeten om verder te kijken. Er zijn volgens haar echt wel alarmsignalen geweest die onderzocht hadden moeten worden. 

Maar als er vraagtekens waren, haalde iedereen zijn schouders op: "Ach hij is het maar. Ach, het is crypto, het is anders. Maar misschien moeten we er juist wel wat meer onderzoek naar doen." Het wordt een beetje terzijde geschoven. Ook omdat je er echt tijd in moet steken om er goed over te kunnen schrijven. Vergelijk het met de game-industrie, die veel groter is dan bijvoorbeeld video, maar veel minder aandacht krijgt als er misstanden zijn. 

Crypto is niet dood

De 'dood van crypto', zoals het nogal eens wordt genoemd nu, wordt volgens Molly een beetje overdreven. Mensen zien dat het minder waard geworden is en denken nu: dat is weer geweest. Maar dat is misschien niet slim, zegt ze. Zo gaat dit. Al jaren. Elke keer dat er winst te halen is, ontstaat er een hype en als er dan geld verloren wordt, wordt ook de populariteit minder. En dit zal nog wel even zo blijven als er geen grote externe verandering komt. 

Vergis je niet, zegt ze. "Er wordt nog steeds veel geld aan uitgegeven. Er zijn nog steeds politici die er in geloven. En kijk maar wat er gebeurde deze week toen de bankaandelen ineens daalden. Er zit veel geld in. Die investeringen gaan ze niet zomaar afschrijven. Maar ze zullen hun best doen om er weer interesse voor te krijgen. Dit gaat weer gebeuren. En dezelfde oplichtingspraktijken die we hebben gezien, gaan dan ook weer gebeuren."

Overeenkomsten met AI-hype

Er zijn duidelijke overeenkomsten tussen de 'crypto hype cycle' en die van generatieve AI nu, ziet zij. "Mensen zijn heel erg aan het voorspellen. Dat het de toekomst gaat veranderen. Hoe je ermee moet gaan werken." 

We hebben het tot nu toe al veel gebruikt zonder dat we het door hadden. Hier gaat het vooral om ethische problemen. Die heb je bij crypto ook, maar daar zijn ook technologische problemen. Ze vindt het een interessant onderwerp, maar gaat niet ook daar een site over maken. Er wordt al veel over geschreven, wat bij crypto toch nog steeds anders is. 

Techniek is niet de oplossing voor elk probleem

Ze zegt dat ze ziet dat er veel aandacht is voor bouwen. Daar ligt de focus op. Daar is ook veel investeringsgeld voor, wat niet geldt voor de ethische en veiligheidsvraagstukken. "Ik weet niet wat de oplossing is. Het zou mooi zijn als er meer geld komt voor het kritisch onderzoek doen naar deze ontwikkelingen. Ik zou er graag voor betaald worden." De balans is nu niet goed, vindt ze. Journalisten gaan veel te veel mee met de persberichten en de verhalen van de bedrijven.  

Molly: "Techniek is niet de oplossing voor elk probleem." Dat hoor je veel. Blockchain is de oplossing! Maar voor wat dan? De oplossing is volgens Molly dat mensen de ruimte krijgen om de dingen te doen die zij belangrijk vinden. Dat ontbreekt nu met mensen die geen tijd hebben. Twee banen, zorg voor ouderen. Het gaat nu vooral om meer geld verdienen zodat ze meer uit kunnen geven. De oplossing is geen nieuwe software, maar veranderingen in de maatschappij. 

Featured Session: In “Us” We Trust: How Reddit's Communities Deliver Connection and Answers

Door: Gerson Veenstra

Waar de 'traditionele' socialmediaplatforms als Twitter en Facebook de laatste jaren steeds meer onder druk komen te staan, is Reddit een buitenbeentje. Niet alleen is het platform enorm gegroeid, het heeft ook veel minder last van de problemen waar Twitter en Facebook last van hebben. Reddit is dan ook wel echt wat anders. Hoe anders, legt Jen Wong van Reddit uit. 

Voor Reddit werkte Wong vooral met content. "En Reddit is ook content", zegt ze, "maar dan user generated content." Ze volgde Reddit al heel lang. En dat geldt ook voor de toehoorders in de zaal. Reddit is inmiddels al 18 jaar oud. Je kunt er informatie krijgen en met mensen uit de hele wereld over allerlei onderwerpen praten. "Toen ik gebeld werd, was ik heel enthousiast. Reddit is echt bijzonder. Dat merkte ik eerder al aan hoe redacteuren Reddit gebruikten om ideeën te krijgen voor hun verhalen."

Reddit draait om community. Maar wat is dat precies? Elk bedrijf beweert een community te hebben of te bedienen. "Toen ik 5 jaar geleden bij Reddit kwam, was community eigenlijk vlees noch vis." Maar het is een plek waar mensen een gezamenlijk doel hebben. Een gezamenlijk onderwerp om over te praten. Social media draait meestal om één naar veel. Reddit is veel naar veel. 

Verlangen naar 'echt' 

Mensen lijken nu meer privé te gaan dan eerder. Wat verandert dat? Volgens Wong is er vooral een verlangen naar 'echt'. En dat is wat Reddit levert. Het is echt wat mensen vinden. Andere platforms zijn veel van hetzelfde. Bij Reddit is het niet één schreeuwer die veel aandacht krijgt, maar zijn er hele gesprekken. En het blijkt dat gesprekken waar veel mensen aan meedoen gedrag kunnen veranderen. Daarnaast is er inderdaad een wens voor meer privacy. En dan vooral dat je kunt kiezen op welke plekken je wat van jezelf deelt. Mensen zijn zich daar meer bewust van. 

Als je een vraag stelt, een gedachte deelt, of iets anders post gaat het eerst de community in. Die bepaalt of het groot wordt. Het hangt niet van de persoon af, of hoeveel volgers iemand heeft. Het gaat echt om het idee en hoe goed dat is. Die structuur is compleet anders dan van andere platforms. 

Gedachtes makkelijker om te zetten in tekst

Tekst is niet dood. Daar is Wong heilig van overtuigd. Mensen houden van lezen en schrijven. Video en afbeeldingen komen er uiteraard bij. De groei van video is enorm. Zowel uploads als views. Maar gedachtes zet je makkelijker om in tekst. Net zoals vragen als: wat voor auto moet ik kopen?  

Waarvoor mensen Reddit gebruiken hangt vooral af van hun levensfase. Zo gaat het bij millennials bijvoorbeeld om het kopen van een huis en hoe je kinderen opvoedt. Uit de generatie Gen Z komen mensen dan meer om te praten over hun identiteit. Er zijn in totaal 100.000 communities. 

De gevolgen van generatieve AI

Is Reddit dood als ik de vraag ook aan ChatGPT kan stellen? "Waar denk je dat ze de antwoorden vandaan halen?", grapt Wong. AI kan de productiviteit en gebruikerservaring volgens haar enorm verbeteren. Maar om het brein te trainen, heb je kennis nodig. En die kennis komt van mensen. 

Reddit is 18 jaar oud en verandert continu. Het laat heel goed zien wat wij denken en ons bezighoudt. En hoe dat door de tijd verandert. Noem het menselijke ervaring. Dat is volgens Wong waar het uiteindelijk om gaat en wat Reddit heeft. Veel unieke standpunten over allerlei onderwerpen. 

Afbreukrisico voor adverteerders

Reddit verdient vooral aan advertenties. De laatste jaren wordt er hard gewerkt om meer merken toe te laten tot het platform. Een uitdaging. Hoe groot is het afbreukrisico als ze hun advertenties laten zien in een omgeving waar mensen anoniem kunnen reageren? Ze denkt dat de manier waarop de reclames worden getoond verschil maken. Ze zijn gekoppeld aan conversaties over onderwerpen.

Reddit ziet daarnaast mogelijkheden voor geld verdienen door gebruikers. Niet betaald door Reddit, maar door andere gebruikers. Die economie is er al op het platform. Bijvoorbeeld als het gaat om artistiek werk, zoals het maken van avatars. Maar het platform biedt het nog niet aan. Gebruikers vragen daar volgens Wong om. 

Modereren is een vak dat Reddit verstaat

Wong heeft het gevoel dat Reddit het goed georganiseerd heeft qua regels voor de inhoud en modereren. Dat gebeurt met behulp van de community zelf en heel veel regels. "We geloven in een open dialoog en zijn heel democratisch georganiseerd", zegt Wong. Maar als er echt regels overtreden worden, die heel duidelijk zijn (inclusief de consequenties), wordt opgetreden. En er wordt niet licht gedacht over het sluiten van een groep, maar gebeurt wel als het echt te ver gaat.

Veel media zijn gestopt met reacties onder artikelen. En dat snapt ze. Modereren is nodig, maar ook moeilijk. En dat doet Reddit goed. Media raadt ze vooral aan om Reddit ook daarvoor te gebruiken. Ze zegt dat mensen toch wel over de content praten op Reddit, bijvoorbeeld met het delen van een linkje. Het is voor media goed om daar dan weer onderdeel van te worden. Door als journalist te reageren. Door meer linkjes te posten over hetzelfde onderwerp en context te bieden. Door een 'ask me anything' voor te stellen, waarbij je uitlegt hoe het verhaal tot stand is gekomen. "Die transparantie is goed voor je merk."

Featured Session: Designing Between Earth and Space

Door: Gerson Veenstra

Echt bescheiden stellen de twee sprekers van deze sessie zich niet op in de beschrijving: Mardis en Phnam Bagley van Nonfiction Design. Een getrouwd stel, weet ik na even googelen, maar ook allebei designers en futurist. Ze claimen dat ze met hun ontwerpbureau de basis leggen voor een beter leven op en buiten aarde. Nou, dat willen we allemaal wel. Bring it on! 

"We zetten science fiction om in werkelijkheid voor een beter leven. We ontwerpen niet alleen, maar combineren dat met technologie, kunst en het bedrijfsleven." Waarom de ruimte? De ruimte ingaan wordt steeds normaler, maar dat is op dit moment nog niet geschikt voor normale mensen. Iedereen is enthousiast over ruimtevaart en veel innovaties komen uit de ruimtevaart. Een paar voorbeelden die voorbijkwamen. 

1. Een koptelefoon zonder hoofdband

De headset die astronauten op hebben zijn in 50 jaar tijd amper veranderd. Het is een soort leren helm met twee hard plastic uitsteeksels aan de zijkant. Wat als het een soort verlengstuk wordt van het lichaam? Ze laat een headset zien zonder hoofdband: de 'Human Headphones'. Om dit te kunnen maken, waren veel verschillende disciplines nodig. Het moeilijke eraan is dat elk oor verschillend is. Ze zijn gaan 3D-printen en maakten wel 700 prototypes voordat het eindproduct klaar was. 

2. Een hoofdband voor beter slapen

Slapen in de ruimte doe je in een soort slaapzak die vast hangt. In het ISS heb je 16 zonsopgangen en zonsondergangen. Veel astronauten hebben slaapproblemen. Er zijn genoeg tips te vinden voor betere slaap. Maar er blijkt een manier te zijn waarbij je dankzij neurowetenschap je brein kunt leren hoe het lichaam in slaap moet vallen. Met een hoofdband wordt een prikkel aan je brein gegeven, zodat het weet wat er moet gebeuren om in slaap te vallen en door te slapen: Somnee. En je kunt gewoon je telefoon blijven gebruiken voor het slapen gaan. 

3. Helm met display voor brandweerlieden

Schaduwen op de maan zijn heel donker. Dat maakt het moeilijk om te werken. Brandweermensen op aarde hebben hetzelfde probleem. Wat ze bedacht hebben is een apparaat dat in hun helm zit en een infraroodcamera heeft, waarvan de beelden op hun vizier worden geprojecteerd zodat ze ineens toch kunnen zien. En het heeft ook nog eens 5G, zodat op afstand meegekeken kan worden naar de situatie tijdens de brand. Het scheelt 15 tot 20 seconden bij een brandbestrijding. Dat kan een leven schelen. En dit wordt al in de praktijk getest. 

4. De pilbot

In de ruimte wordt je lichaam goed in de gaten gehouden met allerlei apparaten. Omdat er nogal wat met je gebeurt, maar ook omdat er geen medische hulp dichtbij is. Wat als we een mini-robot konden ontwerpen die je inslikt als een pil en allerlei gegevens kan doorsturen naar een dokter. Die dan zelfs op grote afstand kan meekijken. Het kleinste prototype is nu klein genoeg om in te slikken, heeft een camera en propellers waarmee het door het lichaam gestuurd kan worden: PillBot. Misschien lukt het ons zo wel om tientallen jaren eerder kanker op te sporen. Kunnen we een medische afspraak waar je maanden op moet wachten versnellen tot een zoom-meeting?

5. Wearable tegen trillen

Trio is een soort horloge om beven tegen te gaan. Als je de band een tijdje draagt, worden de trillingen een stuk minder. Er is meteen goed nagedacht over de verpakking. Het is makkelijk open te maken en de gebruiksaanwijzing is geprint op de verpakking. En toen bleek dat iemand met hele hevige trillingen het ding niet aan de oplader kreeg, hebben ze die opnieuw ontworpen. Nu is ook dat heel makkelijk. Met een magneet. En de oplader geeft feedback dat het goed zit. De man om wie het ging begon te huilen toen hij het voor het eerst probeerde en het lukte. Hij kon zich niet voorstellen dat het speciaal voor hem veranderd was.

Featured Speaker: Getting Along: How to Work with Difficult People (Ugh!)

Door: Gerson Veenstra

Goed samenwerken met je collega's willen we allemaal. Maar we weten ook allemaal: je kunt niet met iedereen even goed overweg. Hoe ga je om met je baas die de eer opstrijkt van jouw werk? Of met die passief-agressieve collega die zelf doet alsof er niks aan de hand is? 

Amy vertelt dat ze tijdens haar tweede baan een vrouwelijke collega had met wie ze graag samenwerkte aan een project. Op een gegeven moment vroeg ze Amy: heb je zin om dit weekend met mij te brunchen? Ze antwoordde: ik ben hier niet om vrienden te maken. "Dat klinkt hard, maar ik meende het. Ik had genoeg vrienden." Inmiddels heeft ze geleerd: de kwaliteit van ons leven hangt af van de kwaliteit van onze relaties met mensen. Dat geldt voor vriendschappen, buren, maar ook voor collega's. 

Je denkt bij moeilijke mensen misschien aan monsters. Maar 80 procent van de mensen zegt dat ze een moeilijke collega hebben. En 83 procent geeft aan dat het invloed heeft op hun werk. Wat gebeurt er in je lichaam als je met ze moet werken? Wat voel je dan? Van alles: van stress tot paniek. En dat blijkt ook uit onderzoek. Het zit creativiteit dwars, zorgt voor minder betrokkenheid en maakt je minder productief.   

Negativiteit meer impact

Op dat soort momenten helpt je brein niet mee. Ons brein is zo gefocust op het beschermen van onszelf, dat negativiteit veel meer impact heeft. Dus die collega die een negatieve reactie oproept is meteen een eikel. Je onthoudt het ook langer. En dat kan je een gevoel geven dat je vastzit. 

Ze noemt twee doelen: 

• Doel 1: een betere relatie met je collega. Vrienden op het werk zijn meer verbonden. Ze leveren meer kwaliteit. Ze hebben minder snel last van een burn-out. En ze voelen zich beter. Je lastige collega hoeft niet je beste vriend worden. 
• Doel 2: interpersoonlijke veerkracht.  

8 archetypes

Niet alle moeilijke collega's zijn hetzelfde en je moet ze dus ook op verschillende manieren benaderen. Amy deelt moeilijke collega's in acht verschillende archetypes in. 

Je herkent er waarschijnlijk een collega in, maar wees eerlijk: misschien ook wel jezelf (ik geef eerlijk toe dat ik 5 ben). Niemand van ons staat hierboven. Het zijn geen labels. Het is meer bedoeld om een diagnose te stellen. Als je herkent waar je mee te maken hebt, moet je jezelf een vraag stellen: klopt mijn waarneming, of is het gebaseerd op een vooroordeel? Als mensen anders zijn dan onszelf, vinden we ze al snel moeilijk. 

4 vragen

Vraag jezelf af: 

• Wat is het gedrag? 
• Wat kan het verklaren?
• Welke rol speel ik?
• Welke tactieken kan ik proberen? 

Als je een beetje empathie kunt krijgen, kun je makkelijker nadenken over manieren om ermee om te gaan. 

De onzekere baas

Amy gaat in op twee van de archetypes. De eerste is de onzekere baas. Het is menselijk om je onzeker te voelen. Wie dat nooit heeft, is een psychopaat zegt Amy. Hoe hoger iemand in de organisatie komt, hoe groter de onzekerheid. Omdat het gat tussen waar ze voor verantwoordelijk zijn en wat ze kunnen groter wordt. Misschien gaat hij micromanagen. 

Vraag jezelf af: zou het kunnen dat je als een bedreiging wordt gezien? Als tactiek kun je het volgende proberen: beeld jezelf in dat je een eekhoorn bent. Zodat je een wat zachtere aanpak kunt proberen. Complimenten kunnen ook werken, ook al denk je misschien: no way. Uit onderzoek blijkt dat het helpt om erkenning te geven. Ze moeten uiteraard wel gemeend zijn. En wat nog kan helpen is als je je baas ervan kunt overtuigen dat je iets hebt wat hij echt nodig heeft.

De pessimist

Het tweede archetype dat ze onder de loep neemt, is de pessimist, waar er volgens haar steeds meer van lijken te zijn. Dat iemand uitspreekt ergens geen vertrouwen in te hebben, is nog niet zo'n probleem. Maar als het zo hardnekkig is, dat het het proces tegenwerkt, wordt het wel een probleem. Het is dus niet per se slecht om af en toe pessimistisch te zijn, tenzij het gevolgen heeft voor het werk en voor het team. 

Pessimisme komt vaak door onzekerheid. Wat niet helpt, is dat pessimisten denken dat optimisten idioten zijn. Ze proberen te overtuigen met optimisme werkt dus niet. Vooral niet polariseren. Je kunt zo iemand juist een rol geven. Om het tegengeluid te laten horen. Dan moet je wel oppassen dat het niet iedereen meesleurt en het de bepalende stem wordt. Het is ook goed om het uitgangspunt van diegene te erkennen, zonder dat je het er per se mee eens hoeft te zijn.

4 punten om rekening mee te houden

1. Jouw perspectief is maar één perspectief - We geloven dat we dingen zelf goed snappen en dat hoe wij het zien de waarheid is. En als mensen er anders over denken, keuren we dat af. Neem het voorbeeld van het tikken van het liedje happy birthday op een tafel. Maar 2,5 procent van de mensen raadt het liedje op basis van het tikken. Terwijl je zelf tijdens het tikken ervan overtuigd bent dat de ander het moet horen. Jij hoort het in je hoofd. De ander heeft niet de voorkennis die jij hebt. Dat geldt ook als je een verhaal uitlegt aan een collega. Maar stel dan ook eens de vraag: wat als ik het mis heb? 
2. Maak er geen wij-zij van - Je zit aan dezelfde kant van de tafel als collega's om een probleem op te lossen. Als je vasthoudt aan het principe dat je ergens samen aan werkt, heb je een betere mindset voor meer productiviteit. 
3. Vermijd roddelen - We doen het continu. Je voelt je verbonden met de ander. Het voelt goed als je het allebei eens bent over een irritante collega. En als anderen dat ook vinden, voelt dat nog beter. Maar er zitten vooral negatieve kanten aan. Wat als die collega erachter komt dat er over hem wordt geroddeld? En als jij roddelt, word je een roddelaar voor anderen. Dat doet jouw imago geen goed. Dus blijf weg bij roddel. 
4. Onderzoek wat werkt - Geloof niet dat er een soort recept is voor het oplossen van problemen met een lastige collega. Bestaat niet. Mensen zijn verschillend. De omgeving maakt uit. Zet je wetenschappelijke mindset aan. Probeer uit en hou in de gaten wat de effecten zijn. Stel dat je een tactiek vindt die werkt, stop daar dan niet. Want die tactiek kan uitgewerkt raken. Blijf proberen. Je leert door te doen. Keer op keer. 

De opdracht 

• Investeer in je onderlinge relaties, vooral in de goede. 
• Wees het oneens, discussieer. 
• Wees vriendelijk en begripvol voor jezelf. 

Over dat laatste zegt Amy dat haar dochter bijna wekelijks zegt: "Mam, je volgt je eigen advies weer niet." 

Waarom zou je dit doen? 

Het klinkt allemaal mooi en als een goed verhaal, maar ga je dit ook echt doen? Het is waarschijnlijk makkelijker om die irritante collega te negeren. Voor Amy is 'het waarom' daarom zo belangrijk. Ze leest voor waarom zij het doet.

Samengevat: "Ik doe het voor mijn dochter (16) met de wens dat ze de kracht heeft om grenzen te stellen. De keren dat mij dat niet gelukt is, zijn de pijnlijkste momenten in mijn leven. We weten niet altijd hoe we ermee om moeten gaan als we het oneens zijn met een ander. We zoeken daarom vaak naar mensen die het met ons eens zijn. Maar 'nee' is niet het tegenovergestelde van aardig zijn of liefde. Grenzen bepalen geeft de ander ruimte voor ideeën. Ik wil dat mijn dochter makkelijker om kan gaan met onenigheid. En ik wil dat we dat allemaal kunnen. Dat we niet alleen op zoek zijn naar erkenning, maar vooral naar begrip."

Artemis Generation: NASA's Next Giant Leap

Door: Gerson Veenstra

NASA is elk jaar van de partij bij SXSW en werkt ook altijd mee aan meerdere sessies. Tip: ga er altijd eentje bekijken. Het is gegarandeerd een leuk verhaal. Altijd spektakel. En vaak kippenvel. Voor mij wel in elk geval. 

Op het podium vier vrouwen van NASA die allemaal vanuit hun eigen expertise vertelden over wat er allemaal komt kijken bij de nieuwe maanmissie en hoe zij daar aan bijdragen. Van de voorbereiding tot de terugkeer naar aarde. 

Maar eerst: waarom gaan we eigenlijk terug naar de maan? In elk geval omdat er de eerste keren wel wat onderzoek is gedaan, maar er nog veel meer te doen is. Ook zijn er maar weinig mensen geweest die er maar kort konden blijven. Nu gaan er meer mensen en blijven ze langer. En ze gaan er systemen testen en ontwikkelen waarmee we verder de ruimte in kunnen. "We noemen dat maaneconomie." 

Het ruimtepak

Er werken heel veel mensen aan de nieuwe missie naar de maan. Je ziet vaak alleen de astronauten, maar dat zijn er maar een paar. Volgens de sprekers is de kennis van allemaal soorten mensen nodig. Ze noemt als voorbeelden zelfs dansers, kunstenaars, muzikanten en koks. 

De voorbereiding voor astronauten die mee gaan doen aan de maanmissie duurt ongeveer 2 jaar. Wat aan het begin heel belangrijk is, is je ruimtepak. En dat is niet een kwestie van even passen, maar in het pak allerlei dingen doen. Dus hoe je er in beweegt, hoe het pak zich gedraagt onder verschillende omstandigheden (ook onder water en in het donker). Zodat je echt een idee krijgt wat voor gevoel het ongeveer is. Het prototype wordt over een paar dagen gepresenteerd en dat is hier live te zien. 

Techniek voor op de maan

Een belangrijk onderdeel van het werk dat de astronauten op de maan gaan doen is dus wetenschappelijk onderzoek. Ze hebben altijd wel iets van geologisch onderzoek gedaan in een voortraject, maar tijdens de twee jaar voorbereiding leren ze meer in detail wat voor geologisch onderzoek je op de maan doet. En ze gaan natuurlijk het veld in om met rotsen te werken. De crew voor Artemis 2 (die eind 2024 een rondje om de maan doet) begint binnenkort. 

En dan is er natuurlijk techniek. Je hebt meerdere dingen nodig voor het werken op het maanoppervlak. Je moet bronnen van de maan kunnen gebruiken. Er zijn gebouwen nodig en er moet gegraven worden. Er is energie nodig, zoals zonne-energie. En die moet opgeslagen kunnen worden. Dan zijn er de extreme omstandigheden (lage en hoge temperaturen bijvoorbeeld) en extreem terrein om mee om te gaan. En maanstof is ook een punt. Stof valt niet zoals op aarde. Je kunt je voorstellen wat de gevolgen zijn als je onder het stof zit en het niet van je af kunt krijgen. 

Naar tussenstation

Voor de lancering zelf heb je een speciaal ruimtepak aan dat je eenmalig draagt. Je wilt die eigenlijk niet nodig hebben, want het is puur voor de veiligheid. Het pak is oranje, zodat je makkelijk gevonden kunt worden als er iets mis is gegaan. Het is heel licht, wat voor het comfort is tijdens de eerste momenten. 

Na lancering gaat de shuttle naar een gateway in de ruimte. Dat is een klein ruimtestation dat een tussenstation is tussen aarde en de maan. Bijvoorbeeld om afval kwijt te raken, crew te wisselen, voorraden aan te vullen en onderzoek te doen. Zo'n gateway gaat ook gebruikt worden bij de toekomstige Marsmissie is het plan. Bij de maanmissie kan daar dus al mee geoefend worden. De gateway zit in een baan om de maan van 6 dagen. Dat kost weinig energie dankzij de aantrekkingskracht van de polen van de maan en de aarde. Bijkomend voordeel is dat de gateway altijd zichtbaar is vanaf aarde en bijvoorbeeld communicatie niet wordt verstoord. 

Naar de zuidpool van de maan

NASA heeft 50 jaar de tijd gehad om na te denken waar nog meer onderzoek naar gedaan kan worden. De missie Artemis 3 (november 2024) gaat naar de zuidpool van de maan. Er zijn nu 13 mogelijke landingslocaties waar uiteindelijk nog uit gekozen moet worden. Daar zijn de oudste rotsen van de maan te vinden en is nog nooit iemand geweest.

Er zijn daar ook kraters waar altijd schaduw is. Daar verwachten ze veel van. In die kraters is het heel koud, dus alles wat daar te vinden is, is waarschijnlijk goed bewaard gebleven. Er wordt veel verwacht van water dat onderzocht kan worden. En sowieso is water daar van groot belang. Water op zich, want dat hebben we nodig als mens. Maar ook water om waterstof en zuurstof te maken. 

Met een soort camper op pad

Negen dagen na de lancering is de maanlanding. De eerste twee missies worden gedaan in samenwerking met SpaceX. Allerlei partners gaan meewerken aan het testen van apparatuur op de maan. Omdat er veel op aarde getest kan worden, maar lang niet alles. Bijvoorbeeld een automatische boor. Later moet die boor aan een rover worden toegevoegd, maar ze testen die nu eerst op zich. Er worden verder ook al verschillende types rovers getest. 

Dankzij de nieuwe ruimtepakken, kun je veel meer dan eerder. Je kunt meer buiten zijn, langer ook en ongeveer bewegen zoals op aarde. In eerste instantie is dat nog in de buurt van de maanlander. Daarna heb je de mogelijkheid om met een soort camper verder weg te gaan, waarin je ook kunt overnachten. Astronauten moeten dan de juiste monsters verzamelen. Liever klein en veel verschillende, dan grote. Een les van de Apollo-missies. 

Nog veel te leren

Er zijn heel wat uitdagingen. Voedsel bijvoorbeeld. Naar de maan heen en terug is ongeveer een miljoen kilometer. Dat is maar een fractie van de afstand naar Mars, maar bijvoorbeeld veel verder dan naar het Internationale Space Station. Denk ook aan afval afvoeren, hygiëne en straling. Zo cirkelt er al 13 jaar een ruimtevaartuig om de maan om metingen te doen. Als bescherming tegen de straling wordt geprobeerd met grondstoffen van de maan zelf wat te maken. 

De sprekers zijn ervan overtuigd dat we nog heel veel meer gaan leren over de maan en verder de ruimte in reizen. Er zijn heel veel theorieën, bijvoorbeeld over waar water te vinden is. Maar dat gaan we nu ontdekken.